Mihi quidem Antiochum, quem audis, satis belle videris attendere. Quicquid enim a sapientia proficiscitur, id continuo debet expletum esse omnibus suis partibus; Tum Quintus: Est plane, Piso, ut dicis, inquit. Itaque eos id agere, ut a se dolores, morbos, debilitates repellant. Qui potest igitur habitare in beata vita summi mali metus? Illa videamus, quae a te de amicitia dicta sunt. Quae cum essent dicta, discessimus. Sic vester sapiens magno aliquo emolumento commotus cicuta, si opus erit, dimicabit. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Si verbum sequimur, primum longius verbum praepositum quam bonum. Nunc ita separantur, ut disiuncta sint, quo nihil potest esse perversius.

Nummus in Croesi divitiis obscuratur, pars est tamen divitiarum. Inde sermone vario sex illa a Dipylo stadia confecimus. Ergo illi intellegunt quid Epicurus dicat, ego non intellego? Quo modo autem optimum, si bonum praeterea nullum est? Si qua in iis corrigere voluit, deteriora fecit. Graecum enim hunc versum nostis omnes-: Suavis laborum est praeteritorum memoria. Sic, et quidem diligentius saepiusque ista loquemur inter nos agemusque communiter. Nunc de hominis summo bono quaeritur;

Nihil minus, contraque illa hereditate dives ob eamque rem laetus. Polemoni et iam ante Aristoteli ea prima visa sunt, quae paulo ante dixi. Quae contraria sunt his, malane? Sed ad bona praeterita redeamus.

An est aliquid per se ipsum flagitiosum, etiamsi nulla comitetur infamia? Et quidem saepe quaerimus verbum Latinum par Graeco et quod idem valeat; Hunc vos beatum; Primum Theophrasti, Strato, physicum se voluit; Quos nisi redarguimus, omnis virtus, omne decus, omnis vera laus deserenda est. Deinde prima illa, quae in congressu solemus: Quid tu, inquit, huc? Videmusne ut pueri ne verberibus quidem a contemplandis rebus perquirendisque deterreantur? Summum ením bonum exposuit vacuitatem doloris; Quamquam id quidem, infinitum est in hac urbe; Ut nemo dubitet,

eorum omnia officia quo spectare, quid sequi, quid fugere debeant? Stoicos roga. Stoici autem, quod finem bonorum in una virtute ponunt, similes sunt illorum;

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Quod non faceret, si in voluptate summum bonum poneret. Num igitur eum postea censes anxio animo aut sollicito fuisse? Qua tu etiam inprudens utebare non numquam. Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Duo Reges: constructio interrete. Maximas vero virtutes iacere omnis necesse est voluptate dominante.

An ea, quae per vinitorem antea consequebatur, per se ipsa curabit? Itaque e contrario moderati aequabilesque habitus, affectiones ususque corporis apti esse ad naturam videntur. Quod equidem non reprehendo;

Aliter homines, aliter philosophos loqui putas oportere? Nemo nostrum istius generis asotos iucunde putat vivere. Nam et a te perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa videri potest. Quid enim me prohiberet Epicureum esse, si probarem, quae ille diceret? Cupiditates non Epicuri divisione finiebat, sed sua satietate. Re mihi non aeque satisfacit, et quidem locis pluribus. Illa tamen simplicia, vestra versuta. Non est ista, inquam, Piso, magna dissensio. In his igitur partibus duabus nihil erat, quod Zeno commutare gestiret.

Dempta enim aeternitate nihilo beatior Iuppiter quam Epicurus; Ex quo, id quod omnes expetunt, beate vivendi ratio inveniri et comparari potest. Homines optimi non intellegunt totam rationem everti, si ita res se habeat. Quid est enim aliud esse versutum? Mene ergo et Triarium dignos existimas, apud quos turpiter loquare? In quibus doctissimi illi veteres inesse quiddam caeleste et divinum putaverunt. Atqui reperies, inquit, in hoc quidem pertinacem; Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali.

Quorum sine causa fieri nihil putandum est. Laboro autem non sine causa; Levatio igitur vitiorum magna fit in iis, qui

habent ad virtutem progressionis aliquantum. Cuius quidem, quoniam Stoicus fuit, sententia condemnata mihi videtur esse inanitas ista verborum. Respondent extrema primis, media utrisque, omnia omnibus. Bona autem corporis huic sunt, quod posterius posui, similiora. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Heri, inquam, ludis commissis ex urbe profectus veni ad vesperum.

Cum ageremus, inquit, vitae beatum et eundem supremum diem, scribebamus haec. Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Hoc non est positum in nostra actione. Idemne potest esse dies saepius, qui semel fuit? Eaedem enim utilitates poterunt eas labefactare atque pervertere. Nec lapathi suavitatem acupenseri Galloni Laelius anteponebat, sed suavitatem ipsam neglegebat; Habent enim et bene longam et satis litigiosam disputationem. Qui ita affectus, beatum esse numquam probabis; Erit enim instructus ad mortem contemnendam, ad exilium, ad ipsum etiam dolorem. Nondum autem explanatum satis, erat, quid maxime natura vellet. Zenonem roges;