Non minor, inquit, voluptas percipitur ex vilissimis rebus quam ex pretiosissimis. Non igitur bene. Atqui perspicuum est hominem e corpore animoque constare, cum primae sint animi partes, secundae corporis. Honesta oratio, Socratica, Platonis etiam. Teneo, inquit, finem illi videri nihil dolere. Quae si potest singula consolando levare, universa quo modo sustinebit? Nam, ut sint illa vendibiliora, haec uberiora certe sunt. Tantum dico, magis fuisse vestrum agere Epicuri diem natalem, quam illius testamento cavere ut ageretur.
Quid iudicant sensus? Quod non faceret, si in voluptate summum bonum poneret. Potius ergo illa dicantur: turpe esse, viri non esse debilitari dolore, frangi, succumbere. Levatio igitur vitiorum magna fit in iis, qui habent ad virtutem progressionis aliquantum. Ex eorum enim scriptis et institutis cum omnis doctrina liberalis, omnis historia. Ut aliquid scire se gaudeant? Apparet statim, quae sint officia, quae actiones. Animadverti, ínquam, te isto modo paulo ante ponere, et scio ab Antiocho nostro dici sic solere;
Graecis hoc modicum est: Leonidas, Epaminondas, tres aliqui aut quattuor; Igitur neque stultorum quisquam beatus neque sapientium non beatus. Quis enim potest ea, quae probabilia videantur ei, non probare? Restinguet citius, si ardentem acceperit. Qua tu etiam inprudens utebare non numquam. Ne amores quidem sanctos a sapiente alienos esse arbitrantur. Ad corpus diceres pertinere-, sed ea, quae dixi, ad corpusne refers? De illis, cum volemus. Nam his libris eum malo quam reliquo ornatu villae delectari. De maximma autem re eodem modo, divina mente atque natura mundum universum et eius maxima partis administrari.
Plane idem, inquit, et maxima quidem, qua fieri nulla maior potest. Certe, nisi voluptatem tanti aestimaretis. Illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere. Piso, familiaris noster, et alia multa et hoc loco Stoicos irridebat: Quid enim?
Tu autem negas fortem esse quemquam
posse, qui dolorem malum putet. Sed quanta sit alias, nunc tantum possitne esse tanta. Animi enim quoque dolores percipiet omnibus partibus maiores quam corporis. Non autem hoc: igitur ne illud quidem. Sed tamen intellego quid velit. An est aliquid per se ipsum flagitiosum, etiamsi nulla comitetur infamia? Sic enim maiores nostri labores non fugiendos tristissimo tamen verbo aerumnas etiam in deo nominaverunt. Virtutis, magnitudinis animi, patientiae, fortitudinis fomentis dolor mitigari solet. A mene tu? Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn.
Sic exclusis sententiis reliquorum cum praeterea nulla esse possit, haec antiquorum valeat necesse est. Maximus dolor, inquit, brevis est. Quid igitur dubitamus in tota eius natura quaerere quid sit effectum? Neque enim disputari sine reprehensione nec cum iracundia aut pertinacia recte disputari potest. Tecum optime, deinde etiam cum mediocri amico. Sed mehercule pergrata mihi oratio tua. Quae cum magnifice primo dici viderentur, considerata minus probabantur. An potest, inquit ille, quicquam esse suavius quam nihil dolere? Quo plebiscito decreta a senatu est consuli quaestio Cn. Qui bonum omne in virtute ponit, is potest dicere perfici beatam vitam perfectione virtutis;
Summum a vobis bonum voluptas dicitur. Naturales divitias dixit parabiles esse, quod parvo esset natura contenta. An quod ita callida est, ut optime possit architectari voluptates? Ita graviter et severe voluptatem secrevit a bono. Quid sequatur, quid repugnet, vident. Audax negotium, dicerem impudens, nisi hoc institutum postea translatum ad philosophos nostros esset. Sed quae tandem ista ratio est?
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Iubet igitur nos Pythius Apollo noscere nosmet ipsos. Mihi quidem Homerus huius modi quiddam vidisse videatur in iis, quae de Sirenum cantibus finxerit. Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Ita similis erit ei finis boni, atque
antea fuerat, neque idem tamen; Primum in nostrane potestate est, quid meminerimus? Ergo illi intellegunt quid Epicurus dicat, ego non intellego? Duo Reges: constructio interrete. Animum autem reliquis rebus ita perfecit, ut corpus; Isto modo ne improbos quidem, si essent boni viri. Eam si varietatem diceres, intellegerem, ut etiam non dicente te intellego;
Tria genera bonorum; Nunc reliqua videamus, nisi aut ad haec, Cato, dicere aliquid vis aut nos iam longiores sumus. Res enim fortasse verae, certe graves, non ita tractantur, ut debent, sed aliquanto minutius. Ergo adhuc, quantum equidem intellego, causa non videtur fuisse mutandi nominis. Sed venio ad inconstantiae crimen, ne saepius dicas me aberrare; Atque haec ita iustitiae propria sunt, ut sint virtutum reliquarum communia.
Sed tamen intellego quid velit. At enim sequor utilitatem. Itaque hic ipse iam pridem est reiectus; Quae quidem sapientes sequuntur duce natura tamquam videntes;